Toen ik een studie uitkoos bij de UvA, wist ik eigenlijk niet wat die inhield, en toen ik jaren later een promotievoorstel zou schrijven, wist ik niet wat een promotietraject inhield. Het leek me vooral een manier om de definitieve beroepskeuze nog even langer voor me uit te kunnen stellen, om nog iets langer te mogen twijfelen en leren – en dat nog wel betaald. Dat klinkt wellicht naïef, zelfs wat blasé, zeker in een tijd waarin we massaal geloven dat we onze gedroomde toekomst kunnen manifesteren door die voor ons te zien: met gesloten ogen, in meditaties, of met ogen open, op doelenlijsten in onze dagboeken.

Ik zie weleens flarden van die doelenlijsten, van mijn studenten. Zij werken niet alleen aan hun studie en in bagelrestaurants (om die studie te kunnen betalen); zij bouwen ook, of misschien vooral, aan hun CV. Zogenoemd vrijwilligerswerk, zoals het mentoren van nieuwkomers of het organiseren van studentenevenementen, voeren zij strategisch uit omdat ze hebben geleerd dat die activiteiten het verschil kunnen maken in de race naar een baan. Dat leerden ze van universitaire loopbaanadviseurs, of lazen ze online: ‘In 5 stappen naar de top’. Soms vragen ze mij om advies over hun thesisonderwerp: wat sluit het beste aan bij de vraag uit de banenmarkt? Tegen de tijd dat zij toe zijn aan die baan, zijn hun bijnieren uitgeput.

Dat was in mijn studietijd toch anders. Mijn docenten adviseerden me destijds vooral om veel pinda’s te blijven eten tijdens het schrijven van mijn thesis, want anders viel je af van dat harde werk. Ik was ambitieus op mijn eigen manier: Eerst studeerde ik journalistiek omdat ik de wereld wilde redden. Maar toen ik merkte dat dat niet lukt vanuit een nieuwstoren begon ik aan een studie Antropologie, om te kunnen begrijpen waarom zoveel westerlingen denken de wereld te moeten en kunnen redden. Ik raakte verzeild in de Scandinavische literatuurwetenschappen vanwege mijn antropologisch veldwerk in dat gebied, en bij gebrek aan een bestaande taalcursus Deens in Nederland, schreef ik me dan maar in voor deze universitaire, tweejarige opleiding. Die wilde ik vervolgens niet meer opgeven omdat ik verknocht raakte aan de slingerende trappetjes van het universiteitsgebouw en de stoffige boeken in de bibliotheek.