in memoriam & overledenen

Online alumni magazine VOORJAAR 2023
Online alumni magazine VOORJAAR 2023

IN MEMORIAM & OVERLEDENEN

ALEXANDER LAURENS MOHR

12 MEI 1939 – 10 FEBRUARI 2023

tekst | Ben Haveman
beeld | Familiearchief

ALEXANDER LAURENS MOHR

12 MEI 1939 – 10 FEBRUARI 2023

Zelfs onder de douche ging de sigaret niet uit. Stoppen met roken was nooit een optie. Hij rookte nog op weg naar een gezondheidscheck in een Argentijns ziekenhuis, waar hij na een uitbundig leven overleed aan de gevolgen van de longziekte COPD.

Professor Alexander Mohr was een gretig mens. ‘Iemand die nooit de onmogelijkheid van iets zag’, aldus dochter Tamara. ‘Was je ergens in Azië, dan moest je vooral ook bij die en die eilanden zijn. Die bleken vervolgens nog zesduizend kilometer verderop in de Pacific te liggen, maar dat vond hij alleen maar prachtig.’

Zijn vader Oscar, tijdens de Russische Revolutie als puber naar Amsterdam gekomen, zat in het verzet en overleefde Duitse concentratiekampen door onder meer met gevangen lotgenoten gedichten uit het gezamenlijk geheugen op te schrijven. Na de oorlog was hij korte tijd cultureel attaché in Djakarta waar Alexander, geboren aan de Amsterdamse Leliegracht, de lagere school afmaakte. Alexander had drie zussen, doorliep het Amsterdams Lyceum en ging rechten studeren aan de UvA.

Vanaf 1992 was hij hoogleraar Ondernemingsrecht. Mohrs colleges waren buitengewoon populair. Hij leidde duizenden studenten op, had geen microfoon nodig en had een hekel aan autoriteiten. Het huis van zijn dromen aan de Kloveniersburgwal deed hij over aan het zeildispuut van het Amsterdamsch Studentencorps, dat jaren later een bron van geluidsoverlast zou worden voor omwonenden.

Dertig jaar achtereen had Alexander Mohr een eigen juridische adviespraktijk aan het Rokin. ‘Een heel scherp jurist’, aldus advocaat Stefan Kalff, die als student bij Mohr kwam werken en bevriend met hem raakte. ‘Hij zag meteen de kern van de zaak.’ Bij advocatenkantoor Spigthoff had Mohr een eigen kamertje dat blauw stond van de rook en waar de fruitschaal permanent een enorme berg peuken bevatte.

Hij werd partner bij Moret Ernst & Young, een van de ‘Big Four’ accountantskantoren op de Zuidas. ‘Accountskantoren sieren zich graag met de naam van een hoogleraar’, aldus Kalff, ‘want dat staat goed op je papieren’. En: ‘Alexander werd niet voor niets gevraagd lid te worden van de Ondernemingskamer van het Amsterdamse Gerechtshof. Mensen namen iets van hem aan, omdat hij kennis uitstraalde met zijn markante persoonlijkheid.’

‘Veel mensen wisten niet eens dat hij professor was’, zegt zus Marianne. ‘Hij gebruikte zijn eigen titel maar weinig.’ Mohr was hoogleraar geworden zonder proefschrift, maar vanwege zijn leerboek Van personenvennootschappen. Daarin maakte hij complexe materie toegankelijk voor studenten, professionals en buitenstaanders. De Leidse jurist Victor Meijers, die dit ‘groene boek’ bewerkte, noemt Mohr ‘geen man van poespas’. Uit een grafrede voor een gehoor van Leidse studenten: ‘Soms verkleedde jij je als ongeschoren zwerver. Juist dan gingen de deuren van de duurste tenten moeiteloos open.’

Mohr reisde de wereld over om aan wetgeving mee te werken en om rechters te trainen in landen als Armenië, China, Suriname, Belarus en Oekraïne. Met Huub Willems, destijds voorzitter van de Ondernemingskamer, reisde hij door het Rusland van kort na de glasnost. ‘Ik zag er beter uit, met dasspeld en zo’, zegt Willems, ‘maar Alexander won het met zijn charisma altijd van me bij de Russische meiskes die in het restaurant bij de Doema in Moskou aan de bar stonden. Ze vielen als een blok voor zijn charmes. Elke avond dronken we daar een fles wodka leeg tot we omvielen en moeilijk het bed bereikten. Dan hadden we vroeg in de ochtend weer een vergadering over contractrecht bij een Russische rechter. Het recht is trouwens een van de grootste exportproducten van Nederland naar het Oosten geweest.’

Minder succesvol bleek Mohrs privéplan om op het zonarme Russische schiereiland Sachalin een onderneming in zonnebanken op te zetten. Wel schreef hij het boek Nobel Winds and Breezes, over de betekenis van wind in het werk van 105 Nobelprijswinnaars. De journalistiek had zijn grote interesse. Als commissaris speelde Mohr een rol in het wankele voortbestaan van weekblad Haagse Post. Na zijn emeritaat ontdekte hij op reis in Argentinië een huis dat hem dermate beviel dat hij het meteen kocht. Het werd een overwinteringshuis op een idyllische plek aan een rivier vol watervallen, tussen de bergen met overvliegende condors. Mohr had vier kinderen uit twee huwelijken. Als pater familias was hij het stralend middelpunt op reünies. ‘Het was een heerlijke jeugd, we konden alles doen wat we wilden’, zegt dochter Daisy, correspondent voor het NOS-journaal in Beiroet. ‘Hij heeft ons altijd enorm gestimuleerd en aangemoedigd. Niets was te gek, niets was onmogelijk. Alles was leuk.’

tekst | Ben Haveman
beeld | Familiearchief

Zelfs onder de douche ging de sigaret niet uit. Stoppen met roken was nooit een optie. Hij rookte nog op weg naar een gezondheidscheck in een Argentijns ziekenhuis, waar hij na een uitbundig leven overleed aan de gevolgen van de longziekte COPD.

Professor Alexander Mohr was een gretig mens. ‘Iemand die nooit de onmogelijkheid van iets zag’, aldus dochter Tamara. ‘Was je ergens in Azië, dan moest je vooral ook bij die en die eilanden zijn. Die bleken vervolgens nog zesduizend kilometer verderop in de Pacific te liggen, maar dat vond hij alleen maar prachtig.’

Zijn vader Oscar, tijdens de Russische Revolutie als puber naar Amsterdam gekomen, zat in het verzet en overleefde Duitse concentratiekampen door onder meer met gevangen lotgenoten gedichten uit het gezamenlijk geheugen op te schrijven. Na de oorlog was hij korte tijd cultureel attaché in Djakarta waar Alexander, geboren aan de Amsterdamse Leliegracht, de lagere school afmaakte. Alexander had drie zussen, doorliep het Amsterdams Lyceum en ging rechten studeren aan de UvA.

Vanaf 1992 was hij hoogleraar Ondernemingsrecht. Mohrs colleges waren buitengewoon populair. Hij leidde duizenden studenten op, had geen microfoon nodig en had een hekel aan autoriteiten. Het huis van zijn dromen aan de Kloveniersburgwal deed hij over aan het zeildispuut van het Amsterdamsch Studentencorps, dat jaren later een bron van geluidsoverlast zou worden voor omwonenden.

Dertig jaar achtereen had Alexander Mohr een eigen juridische adviespraktijk aan het Rokin. ‘Een heel scherp jurist’, aldus advocaat Stefan Kalff, die als student bij Mohr kwam werken en bevriend met hem raakte. ‘Hij zag meteen de kern van de zaak.’ Bij advocatenkantoor Spigthoff had Mohr een eigen kamertje dat blauw stond van de rook en waar de fruitschaal permanent een enorme berg peuken bevatte.

Hij werd partner bij Moret Ernst & Young, een van de ‘Big Four’ accountantskantoren op de Zuidas. ‘Accountskantoren sieren zich graag met de naam van een hoogleraar’, aldus Kalff, ‘want dat staat goed op je papieren’. En: ‘Alexander werd niet voor niets gevraagd lid te worden van de Ondernemingskamer van het Amsterdamse Gerechtshof. Mensen namen iets van hem aan, omdat hij kennis uitstraalde met zijn markante persoonlijkheid.’

‘Veel mensen wisten niet eens dat hij professor was’, zegt zus Marianne. ‘Hij gebruikte zijn eigen titel maar weinig.’ Mohr was hoogleraar geworden zonder proefschrift, maar vanwege zijn leerboek Van personenvennootschappen. Daarin maakte hij complexe materie toegankelijk voor studenten, professionals en buitenstaanders. De Leidse jurist Victor Meijers, die dit ‘groene boek’ bewerkte, noemt Mohr ‘geen man van poespas’. Uit een grafrede voor een gehoor van Leidse studenten: ‘Soms verkleedde jij je als ongeschoren zwerver. Juist dan ging de deuren van de duurste tenten moeiteloos open.’

Mohr reisde de wereld over om aan wetgeving mee te werken en om rechters te trainen in landen als Armenië, China, Suriname, Belarus en Oekraïne. Met Huub Willems, destijds voorzitter van de Ondernemingskamer, reisde hij door het Rusland van kort na de glasnost. ‘Ik zag er beter uit, met dasspeld en zo’, zegt Willems, ‘maar Alexander won het met zijn charisma altijd van me bij de Russische meiskes die in het restaurant bij de Doema in Moskou aan de bar stonden. Ze vielen als een blok voor zijn charmes. Elke avond dronken we daar een fles wodka leeg tot we omvielen en moeilijk het bed bereikten. Dan hadden we vroeg in de ochtend weer een vergadering over contractrecht bij een Russische rechter. Het recht is trouwens een van de grootste exportproducten van Nederland naar het Oosten geweest.’

Minder succesvol bleek Mohrs privéplan om op het zonarme Russische schiereiland Sachalin een onderneming in zonnebanken op te zetten. Wel schreef hij het boek Nobel Winds and Breezes, over de betekenis van wind in het werk van 105 Nobelprijswinnaars. De journalistiek had zijn grote interesse. Als commissaris speelde Mohr een rol in het wankele voortbestaan van weekblad Haagse Post. Na zijn emeritaat ontdekte hij op reis in Argentinië een huis dat hem dermate beviel dat hij het meteen kocht. Het werd een overwinteringshuis op een idyllische plek aan een rivier vol watervallen, tussen de bergen met overvliegende condors. Mohr had vier kinderen uit twee huwelijken. Als pater familias was hij het stralend middelpunt op reünies. ‘Het was een heerlijke jeugd, we konden alles doen wat we wilden’, zegt dochter Daisy, correspondent voor het NOS-journaal in Beiroet. ‘Hij heeft ons altijd enorm gestimuleerd en aangemoedigd. Niets was te gek, niets was onmogelijk. Alles was leuk.’

2022

KAREN REINDS 1964

Geneeskunde 1989, huisarts te Amsterdam
(1 oktober)

LODEWIJK TILANUS 1941

Wis- en natuurkunde 1972
(3 november)

CHARLES SOFF 1929

Geneeskunde 1960
(22 november)

JOHN AKKERMAN 1934

Fiscaal-juridische opleiding 1970
(23 november)

PETER BIL 1951

Geneeskunde 1978
(23 november)

NICOLAAS WAGENAAR 1939

Nederlands recht, privaatrechtelijke richting 1984
(30 november)

PAUL VAN DE WATER 1953

Promotie Geesteswetenschappen 2022, fellow bij het NIOD, oud-directeur Folia
(8 december)

NIEUWSBERICHT

BART VAN HEERIKHIZEN 1948

Promotie Sociale wetenschappen 1987, gedreven socioloog die met zijn inspirerende hoorcolleges generaties UvA-studenten enthousiast maakte voor het vak
(12 december)

KURT BOS 1940

Promotie Geneeskunde 1980, hoogleraar Plastische en reconstructieve chirurgie
(13 december)

LOTTY DE SAUVAGE NOLTING-GEESINK 1935

Romaanse taal- en letterkunde 1963, docent Frans aan het Nieuwe Lyceum te Hilversum
(19 december)

KEES BOELHOUWER 1923

Hoogleraar Chemische technologie 1962-1987
(26 december)

GUUS LINDEMAN 1941

Economische wetenschappen 1971, econoom bij de Sociale Verzekeringsbank en amateurgeoloog
(27 december)

ANDRIES BOSCH 1942

Hoogleraar Neurochirurgie 1989-2005
(28 december)

ANDRÉ WIJNKER 1972

Economische wetenschappen 1997, finance professional en programmamanager Amsterdam Business School
(28 december)

2023

ENNE KOOPS 1978

Leraar voorbereidend hoger onderwijs in geschiedenis en staatsinrichting 2013, redacteur Historiek (15 januari)

ARJAN PAANS 1969

Journalist, oud-hoofdredacteur Folia
(17 januari)

BEN SCHUELER 1962

Hoogleraar Staats- en bestuursrecht, in het bijzonder bestuursrecht 2000-2007
(20 januari)

ANNEKE VAN STRIEN-MERKESTEIN 1961

Geneeskunde 1990, specialist ouderengeneeskunde
(24 januari)

EDWARD LOGEMAN 1960

Nederlands Recht 1986, directeur CuradoTrust Services N.V.
(1 februari)

DEREK PHILLIPS 1934

Hoogleraar Sociologie, in het bijzonder de methoden en technieken van sociaal-wetenschappelijk onderzoek 1972-1999
(2 februari)

ALEXANDER MOHR 1939

Nederlands recht 1964, hoogleraar Ondernemingsrecht 1992-2004
(10 februari)

LEES IN MEMORIAM

TIDDO FOLMER 1944

Promotie Tandheelkunde, oud docent ACTA
(11 februari)

JAN GUICHELAAR 1945

Promotie Wiskunde 1974, redacteur wiskundetijdschrift Pythagoras
(15 februari)

ROEL SCHOLTMEIJER 1930

Promotie Geneeskunde 1957, hoogleraar Kinderurologie Dijkzigt Ziekenhuis
(15 februari)

ISA DE LA FONTAINE VERWEY-LE GRAND 1931

Mede-oprichter Herman de la Fontaine Verwey-leerstoel en mecenas Allard Pierson
(17 februari)

WANDA DONDORP 1947

Pedagogische Wetenschappen 1987, directeur Pedagogisch Psychologisch Centrum Heemstede
(17 februari)

HAN FLAMMAN 1934

Wis- en Natuurkunde 1961, octrooigemachtigde bij Berenschot en LIOC
(18 februari)

RIA JAARSMA 1942

Pedagogische wetenschappen 1986, lid Eerste Kamer voor de PvdA 1987-2003
(23 februari)

LEO LANG 1929

Economische wetenschappen 1955, importeur Fiat
(26 februari)

WALTER NAGEL 1929

Promotie Scheikunde 1966
(1 maart)

AB VAN KAMMEN (Albert) 1932

Promotie Scheikunde 1963, hoogleraar Moleculaire Biologie WUR, eredoctor Universiteit van Padua
(1 maart)

HARRY DE WINTER 1949

Economische wetenschappen 1971, programmamaker, televisieproducent en initiatiefnemer Een Ander Joods Geluid
(7 maart)

Tammo Pels Rijcken 1962

Geneeskunde 1988, interventieradioloog Tergooi MC en erelid Lawn Tennis Club Festina
(8 maart)

MARGARETA JONKER-DORILA 1949

Economische wetenschappen 1983, Kunstgeschiedenis en archeologie 2006, oud-medewerker ABN AMRO
(8 maart)

MARCEL VAN DAM 1936

Geneeskunde 1965, oud-specialist Spaarne Ziekenhuis
(10 maart)

ELTJO SCHRAGE 1945

Hoogleraar Grondslagen van het privaatrecht 1997-2010
(10 maart)

MARIJKE NOTA-RENDERS 1938

Klassieke letteren 1963, vertaler Latijn
(11 maart)

LOET LEYDESDORFF 1948

Scheikunde 1973, promotie Sociale wetenschappen 1984, hoogleraar Communication and innovation in the dynamics of science and technology
(11 maart)

HANS HAAMKE 1957

Actuariële wetenschappen 1982, actuaris en lid college van rechtspraak Koninklijk Actuarieel Genootschap
(12 maart)

GEPKE HINGST 1954

Geneeskunde 1983, oud-directeur UNICEF Bhutan, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau
(13 maart)

ERIC BUSSINK 1945

Buitengewoon hoogleraar Planologie, met bijzondere aandacht voor wetgeving, organisatie en bestuurlijke praktijk op het terrein van de ruimtelijke ordening 1986 – 1992
(14 maart)

DRÉ KAMPFRAATH 1958

Nederlands recht 1988, projectmanager The Fact Club
(15 maart)

RONALD METSELAAR 1951

Nederlands recht, staatsrechtelijke richting 1975, jurist bij de gemeente Haarlem en ProRail
(16 maart)

PAUL SCHUT 1971

Notarieel recht 1997, notaris te Amsterdam 2009-2022
(17 maart)

ARD HUIZING 1958

Promotie Economie 2002, voormalig docent Business Studies
(17 maart)

CHRISTY SNETHLAGE-DE JONGH 1936

Nederlands recht 1960
(19 maart)

BEATA BAKKER-DE PREE 1940

Promotie Sociale wetenschappen 1987, psycholoog-psychotherapeut en grondlegger van de constructionele gedragstherapie
(22 maart)

DIEDERIK VAN HASSELT 1996

Bèta Gamma bachelor 2018, onderzoeker Energie en Water KWR
(22 maart)

MICHEL STAMKOT 1966

Accountancy 1999, algemeen directeur Koopman International B.V.
(26 maart)

REIJNOUD SCHRAM 1957

Nederlands recht 1988, mediator
(26 maart)

TANS VAN KLEEF 1950

Algemene politieke en sociale wetenschappen 1975, voormalig medewerker Gasunie en kunstschilder
(28 maart)

DAAN MUNTJEWERF 1979

Business Economics 2005, beleidsmedewerker ministerie van Economische Zaken en schrijver
(28 maart)

FREEK SCHIPHORST 1954

Culturele antropologie en niet-westerse sociologie 1982, promotie LEI, voormalig universitair hoofddocent International Institute of Social Studies EUR
(30 maart)

FREYA SCHMITZ 1997

Law and finance 2020, advocaat
(31 maart)

MATTHIEU ERNST 1935

Promotie Natuurkunde 1965, hoogleraar Theoretische natuurkunde UU
(maart)

JEROEN VAN DER LINDEN 1952

Geneeskunde 1985, psychiater en musicus
(6 april)

MARJOLEIN SCHULTEN-WIJMAN 1966

Business administration 2020, gynaecoloog
(7 april)

ALLARD BLOM 1963

Communicatiewetenschappen 1992, CEO SCANaCAR
(12 april)

Video
Delen

Uw naam

E-mail

Naam ontvanger

E-mail adres ontvanger

Uw bericht

Verstuur

Share

E-mail

Facebook

Twitter

LinkedIn

WhatsApp